Faset Eklem Blokajı | Faset Eklem Termokoagulasyon

Bel ağrısı günümüzde iş hayatı koşullarına paralel olarak artan önemli bir sağlık sorunu olmaktadır. Bel ağrısının belli başlı sebeplerinden birisi omurga eklemlerinin dejenerasyonudur. Bu eklemler intervertebral disk, faset ve sakroiliak eklemdir.

Günlük hayatta her ne kadar lomber disk hernisi tablosu ile çok sık karşılaşılsada  faset eklem  kaynaklı ağrılar, bel ağrısının %15-40’ından sorumludur.Bu ekleme göre yönelik muayene yapılmadığında bu ağrıların teşhisi atlanabilir.

Faset Eklem Ağrısı Neden Olur?

Omurlar arasındaki diskin aksial yükü artık tam olarak taşıyamadığı durumda anülüs ve faset eklemlerinde oluşan yüklenme neticesinde bu bölgelerde de dejenerasyon başlar. Bu süreçte segmental instabiliteye bağlı olarak, faset eklemlerinin yapısında bozulmaya ve kıkırdak değişimlerine sebep olur.Hasta bu değişimi bel ağrısı olarak hisseder.

Aniden başlar ve kilitlenmeye yol açar. Birçok hasta arkaya doğru hareketle ağrının arttığını söyler. Ağrı uzun süre ayakta durunca veya oturunca artar. Sabah tutuklukları (sertliği) ve katılıkları olabilir.  Gün sonunda ve uzamış aktiviteler sonrasında bel ağrısında artış olur. Uzanmak ve öne eğilmek (fleksiyon postürü) ile ağrı rahatlar.

Faset ağrısı daha çok kalça, uyluk ve sıklıkla diz altına kadar inebilir.

Fizik muayenede paraspinal adalelerde gerginlik, faset eklem üzerinde hassasiyet, tüm bel hareketlerinde kısıtlılık vardır. Öne eğilme ve arkaya eğilme hareketleri  hastanın ağrısında artışa sebep olur.

Hasta bacağını düz bir şekilde kaldırdığında bacak ağrısı olmamasına rağmen bel ağrısında artış olur. Mr görütülemesinde  eklem kapsülünde sıvı birkimini, sinovyal kistleri, eklem aralığında daralmayı veya faset ekleminde hipertrofiyi gösterebilir.

Faset Eklem Blokajı Nedir?

Faset eklem blokajı, ağrıya neden olan eklemin çevresine lokal anestezik ve bazen kortikosteroid enjeksiyonu yapılması işlemidir. Amaç, eklemdeki ağrıyı geçici olarak durdurarak hem tanı koymak hem de tedavi sağlamaktır.

Faset Blokajı Neden Yapılır?

• Tanısal Amaçlı: Hangi eklemden kaynaklı ağrı olduğunun kesin olarak belirlenmesi için.

• Tedavi Amaçlı: Enflamasyonu azaltarak geçici ağrı kontrolü sağlamak için.

Blokaj sırasında, görüntüleme (röntgen veya ultrason) rehberliği kullanılır. Bu sayede ilaç doğrudan ilgili faset eklem bölgesine nokta atışıyla verilir.

Faset Eklem Termokoagülasyon Nedir?

Faset eklem blokajı ile ağrının kaynağı netleştirildikten sonra uzun süreli çözüm için faset eklem termokoagülasyon uygulanabilir. Bu yönteme radyofrekans ablasyon (RFA) da denir.

Nasıl Çalışır?

Termokoagülasyonda, özel bir iğne elektrot yardımıyla sinir köklerine düşük voltajlı radyofrekans enerjisi verilir. Bu enerji, ağrıyı ileten sinir liflerini ısıtarak ağrı sinyalinin beyne ulaşmasını engeller. Böylece hasta uzun süreli rahatlama yaşar.

Faset Eklem Termokoagülasyon Kimlere Uygundur?

• Kronik bel veya boyun ağrısı olan,

• Konservatif tedavilere (ilaç, fizik tedavi) yanıt alamayan,

• Faset blokajı ile ağrının kaynağı tespit edilen hastalar için uygundur.

Genelde bel, boyun ve sırt ağrısında etkili bir seçenektir.

İşlem Nasıl Yapılır?

1. Hasta lokal anestezi ile hazırlanır.

2. Görüntüleme cihazı rehberliğinde iğne, hedef sinire yerleştirilir.

3. Radyofrekans enerjisi verilerek sinir uçları kontrollü şekilde ısıtılır.

4. İşlem yaklaşık 20-30 dakika sürer.

Avantajları Nelerdir?

• Ameliyatsızdır.

• Hastanede yatış gerekmez.

• İşlemden sonra hasta kısa sürede günlük yaşama dönebilir.

• Etkisi 6 ay - 2 yıla kadar sürebilir.

Risk ve Yan Etkileri

Faset blokajı ve termokoagülasyon işlemleri genelde güvenlidir. Ancak nadiren enfeksiyon, kanama veya geçici sinir hassasiyeti gelişebilir. İşlem mutlaka deneyimli bir girişimsel ağrı uzmanı tarafından yapılmalıdır.

Faset eklem blokajı ve faset eklem termokoagülasyon, kronik bel ve boyun ağrılarında cerrahi dışı, etkili ve güvenilir yöntemlerdir. Uzun süreli ağrı kontrolü sağlayarak hastaların yaşam kalitesini belirgin şekilde artırır. Ancak her hastada uygulanabilirliği uzman hekim tarafından değerlendirilmelidir.