Kifoplasti & Vertebroplasti nedir?

Vertebroplasti, osteoporoz veya kanser metastazlarına bağlı olarak omurgada oluşan patolojik kırıkların tedavisinde kullanılan bir yöntemdir. Bu işlemde, radyolojik görüntüleme eşliğinde omurga korpusu içerisine polimetilmetakrilat (PMMA) adı verilen kemik sementi enjekte edilerek güçlendirme sağlanır. Amaç, ağrıyı azaltmak ve omurganın çökme riskini en aza indirmektir.

Kifoplasti ise vertebroplastiye benzer şekilde uygulanır. Ancak bu yöntemde, polimetilmetakrilat enjeksiyonu öncesinde kırık korpus içerisine balon yerleştirilerek basınç uygulanır ve korpus yüksekliği restore edilir. Oluşturulan boşluğa PMMA enjekte edilerek işlem tamamlanır.

Kifoplasti & Vertebroplasti Arasındaki Fark Nedir?

Kifoplasti, vertebroplastiden farklı olarak kırık korpusun içerisine yerleştirilen bir balon yardımıyla boşluk oluşturur ve omurga yüksekliğini restore eder. Vertebroplasti ise doğrudan PMMA enjeksiyonu ile uygulanır. Kifoplasti, özellikle kırık sonrası yükseklik kaybının düzeltilmesinde etkilidir.

Kifoplasti & Vertebroplasti Hangi Durumlarda Uygulanır?

Bu yöntemler aşağıdaki durumlarda uygulanır:

• Osteoporotik kompresyon kırıkları
• Spinal metastazlara bağlı kırıklar
• Omurganın hemangiomları ve litik lezyonları
• Radyoterapi sonrası tümöral doku kaybına bağlı kompresyon kırıkları

Özellikle spinal metastaz hastalarında, radyoterapi sonrası oluşabilecek kompresyon kırıklarını önlemek amacıyla vertebroplasti önerilmektedir.

Semptomatik osteoporotik vertebra kırıklarında öncelikle konservatif tedavi uygulanır ve hastalar en az 3 hafta boyunca takip edilir. Konservatif tedaviye yanıt vermeyen hastalarda vertebroplasti veya kifoplasti yapılabilir.

Bu işlemler, kırık oluşumunu takip eden ilk birkaç hafta içinde yapılmalıdır. 6 aydan sonra başarı oranı düşmektedir. Akut dönemde (ilk 30 gün) yapılan kifoplasti, vertebra korpus yüksekliğinin restorasyonu ve kifoz düzelmesi açısından daha başarılıdır.

Uygulama Öncesi Hangi Görüntülemeler Yapılır?

Kırık tanısının konulmasında aşağıdaki görüntüleme yöntemleri kullanılır:

• Tomografi ve düz grafi: Kırık teşhisinde önemlidir.
• Manyetik Rezonans (MR): En önemli görüntüleme yöntemidir. Akut kırıklarda ödeme bağlı olarak T1 sekanslarda azalmış, T2 sekanslarda artmış tutulum görülür. STIR sekanslarında hiperintens sinyal artışı, tedavi edilecek vertebranın belirlenmesine yardımcı olur.

Kifoplasti & Vertebroplasti Ameliyatı Nasıl Yapılır?

• Hasta işlem öncesi 6 saat boyunca aç kalmalıdır.
• Ameliyathanede monitörize edilerek vital fonksiyonları takip edilir.
• Hafif sedasyon ve lokal anestezi ile işlem yapılır.
• Skopi eşliğinde patolojik vertebra belirlenir.
• Yaklaşık 3 mm'lik bir kesi açılarak kanül yardımıyla patolojik vertebraya giriş yapılır.
• Malignite şüphesi olan hastalarda biyopsi alınabilir.
• PMMA enjekte edilerek işlem tamamlanır.
• Hasta ameliyat sonrası desteksiz mobilize edilir ve kontrol görüntüleme alınır.
• İşlem sonrası genellikle 2-3 saat içinde taburcu edilir.

Sıkça Sorulan Sorular

1.İşlem Sonrası Hastanede Yatmak Gerekir Mi?

• İşlem sedoanaljezi altında yapılır.
• Ortalama cerrahi süresi 30 dakikadır.
• Hastalar genellikle aynı gün taburcu edilir ve desteksiz mobilize olabilir.

2.Riskli mi, Büyük Bir Cerrahi İşlem mi?

• Vertebroplasti ve kifoplasti, düşük riskli, lokal anestezi ve sedasyon ile gerçekleştirilen işlemlerdir.

3.İşlem Sonrası Ağrı Kontrolünde Başarı Oranı Nedir?

• Osteoporotik kompresyon fraktürlerinde %90-100 oranında ağrı kontrolü sağlanabilmektedir.
• Ağrı kesici etkisi işlemden hemen sonra başlar ve 24-48 saat içinde kalıcı hale gelir.

4.İşlemin Riskleri Nelerdir?

Her cerrahi işlemde olduğu gibi bazı komplikasyonlar nadir de olsa görülebilir:

• Enjekte edilen çimentonun omurga çatlaklarından sızması
• Omuriliğe bası yapabilecek çimento sızıntısı
• Hidrostatik basınç nedeniyle vasküler alana yağ veya kan ürünlerinin geçmesi, nadiren pulmoner emboliye yol açabilir
• Osteoporotik hastalarda işlem sonrası vertebranın üstünde veya altında yeni kırık oluşma riski

5.Bu İşlem Hangi Durumlarda Uygulanmaz?

Aşağıdaki durumlarda kifoplasti ve vertebroplasti kontrendikedir:

• Osteomyelit ve epidural apse varlığı
• Sepsis ve yüksek ateş durumları (Afebril hale gelene kadar işlem ertelenmelidir.)
• Omur yüksekliğinin %70 ve üzerinde kaybı (Bu hastalarda işlem teknik olarak zor olabilir.)
• Kan sulandırıcı ilaç kullanımı (Kumadin kullanan hastalarda işlem öncesi ilaç kesilip düşük molekül ağırlıklı heparine geçilmelidir. Aspirin kullanımı kontrendikasyon oluşturmaz.)

6.Bu İşlem Ağrı Kontrolünü Nasıl Sağlar?

• PMMA polimerizasyon sürecinde ortaya çıkan ısı, sinir dokusunun termik nekrozuna sebep olarak ağrıyı azaltır.
• Metilmetakrilat, sitotoksik bir monomer olup tümörlü olgularda lokal etki göstererek ağrıyı kontrol altına alır.
• Kifoplasti, metastatik omurga ve multipl myelom hastalarında ağrı kontrolünde etkili bir yöntemdir.
• Kırık bölgesinin stabilize edilmesi, mikrofraktürleri sabitleyerek yeni kırık oluşumunu engeller ve mikro hareketleri önleyerek ağrıyı azaltır.