Kifoplasti & Vertebroplasti nedir?

Osteoporoz, kanser metastazları gibi omurganın patolojik kırıklarını tedavi etmek amacıyla, radyolojik görüntüleme ile omurga korpusunun güçlendirilmesine vertebroplasti denir. Kifoplastide ise kırılan korpus içerisine vertebroplastideki gibi girilerek polimetilmetakrilat enjeksiyonu öncesi korpus içerisinde basınç ile boşluk oluşturan ve aynı zamanda korpus yüksekliğini restore eden balon kullanılır. Oluşan boşluğa polimetilmetakrilat (kemik sementi) enjekte edilerek işlem tamamlanır. Etkilenen korpus içine polimetilmetakrilat (PMMA) enjeksiyonu yapılır. Amaç ağrıyı azaltmak, omurganın çökme riskini azaltmaktır.

Kifoplasti & Vertebroplasti arasındaki fark nedir?

Kifoplastide ise kırılan korpus içerisine vertebroplastideki gibi girilerek polimetilmetakrilat enjeksiyonu öncesi korpus içerisinde basınç ile boşluk oluşturan ve aynı zamanda korpus yüksekliğini artıran balon kullanılır. Balon ile oluşan boşluğa polimetilmetakrilat (kemik sementi) enjekte edilerek işlem tamamlanır.

Kifoplasti & Vertebroplasti hangi durumlarda uygulanır?

Vertebroplasti, kifoplasti uygulaması omurganın hemangiomlarına ve litik lezyonlarına, osteoporoza ve omurganın metastatik infiltrasyonlarına bağlı kompresyon kırıklarına neden olan ağrıların tedavisinde uygulanır.

Özellikle spinal metastaz hastalarında radyoterapi sonrası tümörel dokusunun kaybolmasına bağlı boşluktan dolayı kompresyon fraktürleri meydana gelmektedir. Spinal metastaz hastalarında radyoterapi sonrası kompresyon fraktürünü önlemek için bazı hasta grubunda vertebroplasti önerilmektedir.

Semptomatik osteoporotik vertebra kırığının tedavisinde, şikayetlerin başlangıç süresi önemlidir. Belirgin yükseklik kaybı ve kifotik deformite olmaksızın sadece ağrı olan hastalarda öncelikle konservatif tedavi önerilir.

Konservatif tedavi ile en az 3 hafta takip edilir. Konservatif tedavi ile rahatlamayan hastalarda vertebroplasti, kifoplasti yapılabilir.

Perkütan vertebroplasti-kifoplasti uygulamasının kırık oluşumunu izleyen birkaç hafta içinde yapılması önerilmektedir. 6 aydan sonra yapılan uygulamalarda başarı şansı azalmaktadır.

Kırık gelişen hastalarda erken cerrahi uygulanması, yani akut dönem olarak kabul edilen ilk 30 günlük dönemde kifoplasti,uygulanması daha iyi vertebra korpus yükseklik restorasyonu ve kifoz düzelmesi sağlar.

Uygulama öncesi hangi görüntülemeler yapılır?

Kırık tanısının konulmasında tomografi ve düz grafi oldukça önemlidir. Uygulama öncesi tanıda ve planlamada temel görüntüleme yöntemi MR’dır. Akut kırık patolojisinde ödeme bağlı olarak T1 sekanslarda azalmış, T2 sekanslarında artmış tutulum görülür. MR görüntülerinde özellikle STIR (Short tav interval recovery) sekanslarda görülen hiperintens sinyal intansitesi tedavi yapılacak vertebranın planlanması için önemlidir.

Kifoplasti & Vertebroplasti ameliyatı nasıl yapılır?

Vertebroplasti, kifoplasti  uygulaması öncesinde hasta 6 saat boyunca aç kalması söylenir. Ameliyathanede vital fonksiyonlarının takibi için monitörize edilir. Hafif sedasyon ve lokal anestezi ile işlem yapıldığı için herhangi bir ağrı olmaz. Skopi görüntülemesi eşliğinde patolojik vertebra bulunur yaklaşık 3 mm kesi yardımıyla patolojik vertebraya kanül yardımıyla girilir. Olası malignite patolojisi düşünülen hastalarda kanülden biopsi alınır. Kanül yardımıyla patolojik vertebra içerisine polimetilmetakrilat enjekte edilir.Ameliyat sonrası servise alınan hasta desteksiz mobilize edilir. Kontrol görüntüleme alınır. Ortalama 2-3 saat sonra taburcu edilir.

İşlem sonrası hastanede yatmak gerekir mi?

İşlem sedoanaljezi altıda yapılır. Ortalama cerrahi süresi 30 dk’dır. Hastanın işlem sonrası aynı gün desteksiz mobilize edilerek işlem sonrası ortalama 2-3 saat sonra taburcu edilir.

Riskli mi büyük bir cerrahi işlem mi?

Cerrahi riski düşük lokal anestezi sedonaljezi ile yapılan bir ameliyattır.

İşem sonrası ağrı kontrülünde başarı oranı?

Vertebroplasti, kifoplasti yapılan osteporotik kompresyon fraktürlerinde hastaların %90, %100’e varan ağrı kontrolü sağladığı görülmüştür.

İşlem sonrası ağrı ne zaman kaybolur?

Ağrı kesici etkisi işlemden hemen sonra başlamaktadır. 24-48 saat sonra kalıcı etkisi görülür.

İşlemin riskleri nelerdir?

Her ameliyat gibi bu işleminde komplike olabileceği durumlar vardır. Bu durumlar nadir görülen durumlardır.

Korpus içerisine enjekte edilen sement omurga çatlakları arasındaki yarıklardan dışarı sızabilir. Enjekte edilen çimento omuriliğe bası yapabilir.

Bu işlem esnasında hidrostatik basınç ile yağ ve kan ürünleri vasküler alana geçerek akciğerlerde asemptomatik pulmoner emboli yapabilmektedir.

Özellikle kemik yoğunluğu düşük olan hastalarda işlem yapılan vertebranın üstünde veya altında patolojik fraktür oluşabilir. İşlem sonrası osteoporoz tedavisi açısından değerlendirimelidir.

Bu işlem hangi durumlarda uygulanmaz?

Osteomyelit ve epidural apse varlığında mutlaka kontraendikedir. Özellikle kumadin kullanımı olan hastalarda kumadin 1 hafta önceden kesilmeli, yerine heparin ya da düşük molekül ağırlıklı heparin başlanmalıdır. Aspirin kullanımı vertebroplasti için kontraendiksayon oluşturmamaktadır.

Ateş ve sepsis hastalarında da afebril durum sağlanana kadar operasyon ertelenmelidir.

Omur yüksekliğinin %70 ve üzerinde kayıp olan kırıklarda vertebroplasti, kifoplasti işlemi güçtür. Bu kırıklarda kanül ile omura girişde ne kadar titiz davranılsada bu işlemin yapılması mümkün olmayabilir.

Bu işlem ağrı kontrolünü nasıl sağlar?

Ağrı kontrolü perkütan vertbroplastide polimerizasyonun etkisi ile oluşan ısı, sinir dokusunun termik nekrozuna sebep olarak ağrıyı azaltmaktadır ayrıca metilmetakrilat toksik bir monomerdir. Sitotoksik etkinin tümörlü olgularda da lokal olarak etkili olduğu ve bu mekanizmayla ağrıyı azaltmada yararlı olduğu ileri sürülmektedir. Kifoplasti metastatik omurga ve multipl myelom hastalarında ağrıyı kesmede etkili bir yöntemdir.

Kırık bölgesinin kifoplasti, vertebroplasti ile stabilize edilmesi o bölgede mikrofraktürleri sabitler ve yeni fraktür gelişimini engelleyerek mikro hareketlerin önüne geçip ağrıyı azaltır.